Elke week bespreekt Marcel Verreck in Den Haag Centraal heden en verleden van een bijzondere Haagse plek.
Normandië. Zo ver is niet, je rijdt er in een halve dag heen. Dan begint het tijdreizen. Het historische haventje van Honfleur, de Franse schilders waren er, net als de toeristen nu, dol op. Ergens in de versteende straatjes huisde de romantische absurdist Eric Satie, die in zijn verstilde werken moeiteloos de sprong van heden naar verleden maakt. De gigantische totem van de hypermoderne Pont de Normandie over de breedste Seine ik ooit zag, kijkt neer op de oude stenen.
Nabij Caen wordt er nog een historische laag aan de vakantiepret toegevoegd. In het kustplaatsje Arromanches tingelt een draaimolentje, de terrassen (en de meeste toeristen) zijn gevuld en er dobberen badgasten in de Atlantische Oceaan. Maar bovenal zijn de restanten zichtbaar van de kunstmatige haven die hier in 1944 tijdens de invasie werd aangelegd.
Dit is de kust waar het allemaal gebeurde, de wending in de wereldgeschiedenis die voor ons zo goed heeft uitgepakt. De enorme omvang van de operatie, de harde strijd, de enorme verliezen, je zou elke onbekookte oorlogshitser een paar leerzame daagjes alhier gunnen.
De genietende vakantiegangers en de zacht glooiende heuvels in de stralende zon zorgen voor het dramatische contrast. Op de heenweg, tijdens een doorsteek in de buurt van de Somme, zag ik het toneel van een der gruwelijkste slagvelden uit de Eerste Wereldoorlog. In volle glorie met velden vol te oogsten gewas, hier en daar de kerkhoven en de gedenktekens, maar geen zon die ooit de schuld van deze plek weg kan branden.
Het Amerikaanse oorlogskerkhof aan de Normandische kust is hallucinerend. Duizenden witte kruizen op een perfect gazon. De zeewind wiegt de takken van de beschermende bomen. Doodse stilte, vaag het geruis van de blauwe eeuwigheid die aanrolt. Iets verder heb je Pointe du Hoc, gelegen op een steile rots waar onze bevrijders zich met heldenmoed naar boven hebben gevochten. Plaquettes tonen hun namen en soms hun foto’s.
In Bayeux vraag ik me af hoe lang de zwaarte van de strijd deze plekken nog blijft tekenen. Zeventig meter lang is het beroemde tapijt waarop de geschiedenis van Willem de Veroveraar als een stripverhaal avant la lettre is afgebeeld. De geborduurde oorlogsmisdaden uit de middeleeuwen doen nu bijna komisch aan.
Buiten wachten zon, drank en spijs. Je moet toch wat, op die schitterende mestvaalt van de geschiedenis.